Θα θέλαμε να είμαστε οι πρώτοι που θα σας συγχαρούν για τα χαρμόσυνα νέα τής εγκυμοσύνης σας.
Πιο κάτω θα μπορείτε να ενημερωθείτε για το κάθε στάδιο της εγκυμοσύνης σας, όπου μπορείτε να βρείτε ένα ενδεικτικό πρόγραμμα παρακολούθησης της κύησης με το Γιατρό, τα ραντεβού και τις εξετάσεις. Η κάθε εγκυμοσύνη είναι διαφορετική με τις ιδιαίτερες ανάγκες του εμβρύου ή τις δικές σας που ενδεχομένως θα διαφοροποιήσει τις συναντήσεις
Κατά την πρώτη επίσκεψη μετά τη βεβαίωση της εγκυμοσύνης, ο γιατρός θα πάρει το ιστορικό της εγκύου, την ημερομηνία της τελευταίας περιόδου και θα υπολογίσει την πιθανή ημερομηνία του τοκετού.
Επιπλέον, θα την εξετάσει και θα ζητήσει γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων.
Η έγκυος πρέπει να επισκέπτεται τον γιατρό μία φορά τον μήνα (εάν δεν έχει κάποιο ειδικό πρόβλημα), μέχρι την 32η εβδομάδα της κυήσεως. Από την 32η εβδομάδα μέχρι την 36η εβδομάδα πρέπει να τον επισκέπτεται δύο φορές τον μήνα και μετά την 36η μία φορά την εβδομάδα.
Σε κάθε επίσκεψη ο γιατρός θα ελέγχει το βάρος και την αρτηριακή της πίεση και το λεύκωμα στα ούρα. Θα αξιολογεί τη θέση και ανάπτυξη του εμβρύου και θα ακούει τους καρδιακούς παλμούς του.
Εβδομάδα 6-8
Το πρώτο τρίμηνο κύησης είναι από τα πιο σημαντικά. Σ’ αυτό δημιουργούνται όλα τα συστήματα και τα όργανα του εμβρύου και σχηματίζεται ο πλακούντας.
Διενέργεια πρώτου υπερηχογραφήματος.
Κατά την διάρκεια της συνάντησης, γίνεται η επιβεβαίωση πως το έμβρυο μεγαλώνει φυσιολογικά μέσα στη μήτρα. Γίνεται ταυτόχρονα έλεγχος για την ύπαρξη ενδομήτριου σάκου, άρα γίνεται αποκλεισμός κινδύνου εξωμητρίου κυήσεως. Διαπιστώνεται επίσης ο αριθμός των εμβρύων, ενώ το πολύ μέχρι την 7η εβδομάδα πρέπει να ακούγεται η καρδία του εμβρύου.
Εβδομάδα 7-10
Ώστε να διασφαλιστεί ότι η εγκυμοσύνη σας ξεκινάει με καλές προϋποθέσεις, μια σειρά εξετάσεων πρέπει να γίνουν
- Γενική αίματος: Δείχνει αν έχετε αναιμία (χαμηλός αιματοκρίτης, αιμοσφαιρίνη, λευκά αιμοσφαίρια) ώστε να διορθώσουμε την κατάσταση στην αρχή της κύησης. Επίσης, μας δείχνει αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με τα αιμοπετάλια (πήξη του αίματος).
- Εξετάσεις αίματος για έλεγχο της νεφρικής λειτουργίας (ουρία, κρεατινίνη), έλεγχο ηπατικής λειτουργίας, καθώς και του επιπέδου γλυκόζης (σάκχαρο).
- Προσδιορισμός ομάδας αίματος και παράγοντα Rhesus
- Γενική εξέταση και καλλιέργεια ούρων
- Καλλιέργεια κολπικού υγρού
- Σίδηρος και φερριτίνη αίματος.
- Ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης (Hb) (έλεγχος για κληρονομικές αναιμίες, όπως μεσογειακή αναιμία)
- Τεστ Δρεπανώσεως (για να διαγνωστεί αν η μητέρα είναι φορέας δρεπανοκυτταρικής αναιμίας)
- Γίνεται τεστ Κυτταρομεγαλοϊου (CMV IgG-IgM): Η λοίμωξη από CMV προκαλεί διόγκωση στο ήπαρ και τον σπλήνα του εμβρύου, μικροκεφαλία και ψυχοκινητική καθυστέρηση. Είναι σπάνια αλλά δυνητικά σοβαρή νόσος για αυτό χρειάζεται παρακολούθηση.
- Γίνεται εξέταση για αντισώματα Τοξόπλασματος (Toxo IgG-IgM): Η νόσος μεταδίδεται στην έγκυο από κόπρανα μολυσμένης γάτας, για αυτό συστήνεται καλό πλύσιμο χεριών και λαχανικών, καθώς και κατανάλωση μόνο καλομαγειρεμένου κρέατος. Αν η έγκυος προσβληθεί στο 1ο τρίμηνο, το τοξόπλασμα μπορεί να οδηγήσει σε ενδομήτριο θάνατο ή σε γέννηση νεογνού με συγγενή τοξοπλάσμωση, με πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα τη μικροκεφαλία και την ψυχοκινητική καθυστέρηση. Αντιθέτως αν προσβληθεί στο γ’ τρίμηνο έχουμε τη γέννηση συμπτωματικού νεογνού ή νεογνού με χοριοαμφιβληστροειδίτιδα. Για τη θεραπεία χορηγούνται αντιβιοτικά.
- Ερυθρά IgG: Είναι μια σπάνια νόσος πλέον λόγω του εμβολιασμού σε παιδική ηλικία. Ιδανικά η εξέταση πρέπει να γίνεται πριν από την έναρξη μιας εγκυμοσύνης ώστε αν δεν έχετε ανοσία στην ερυθρά, προτείνεται να εμβολιασθείτε πριν μείνετε έγκυος. Σε περίπτωση που προσβληθεί η έγκυος γυναίκα στο 1ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, η ερυθρά προκαλεί ανωμαλίες στο έμβρυο, όπως κώφωση, καρδιολογικές και οφθαλμικές βλάβες, καθώς και πνευματική καθυστέρηση.
- Ορμόνες θυρεοειδούς (TSH, FT4): Ο αρρύθμιστος θυρεοειδής ευθύνεται για αποβολές και προβλήματα στο έμβρυο. Ταυτόχρονα και ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός πρέπει να αναγνωριστεί για να γίνει η κατάλληλη και έγκαιρη παρέμβαση εάν χρειάζεται.
- Γίνεται επίσης ορολογικός έλεγχος Ηπατίτιδας B (HbsAg) και Ηπατίτιδας C (anti-HCV), Σύφιλης (VDRL), AIDS (HIV I-II) : Είναι σπάνιες λοιμώξεις, αλλά σοβαρές. Αν εντοπιστούν, θα πρέπει να γίνουν ενέργειες για την ασφάλεια της εγκύου και του εμβρύου.
- Καλλιέργεια κολπικού υγρού
- Ινοκυστικής νόσος (CFTR): η εξέταση περιλαμβάνει όλες τις γνωστές γονιδιακές μεταλλάξεις της κυστικής ίνωσης.
- Θρομβοφιλία
Ανάλογα βέβαια με το ιστορικό της κάθε μέλλουσας μητέρας, μπορεί να ζητηθεί από τον γιατρό της να γίνουν και άλλες ειδικές εξετάσεις. Επίσης με ένα δεύτερο υπερηχογράφημα πριν τη 12η εβδομάδα (περί την 9-10η) κύησης επιβεβαιώνουμε ότι όλα εξελίσσονται ομαλά.
Εβδομάδα 12-13
Εκτός λοιπόν από τις εργαστηριακές εξετάσεις που πρέπει να κάνετε, και η Μέτρηση Αυχενικής Διαφάνειας. Πρόκειται για ένα εξειδικευμένο υπερηχογράφημα που γίνεται από ειδικό εμβρυομητρικό ιατρό, σε συνδυαστικά με την εξέταση αίματος PAPP-A και β-hcg.
Το εξειδικευμένο υπερηχογράφημα θα εξασφαλιστεί το καλώς έχειν του εμβρύου και συνδυαστικά με την αιματολογική εξέταση θα υπολογιστούν οι πιθανότητες να υπάρχει σύνδρομο Down (τρισωμία 21), καθώς και τρισωμίες 13 και 18.
Σημαντικές δείκτες που ανιχνεύονται στο υπερηχογράφημα όπως η απουσία ρινικού οστού, η ανάστροφη ροή στον φλεβώδη πόρο, η ροή στην τριγλώχινα, η βραδυκαρδία του εμβρύου μελετώνται και μπορούν να αυξήσουν την ευαισθησία και ειδικότητα της μεθόδου.
Σε περίπτωση που οι πιθανότητες για κάποια τρισωμία είναι αυξημένες μετά από συνεννόηση με τον ιατρό μπορεί να πραγματοποιηθεί βιοψία χοριακών λαχνών (CVS – επεμβατική μέθοδος) ή το μη επεμβατικό τεστ αίματος Veracity που ανιχνεύει ελεύθερο εμβρυικό DNA στην κυκλοφορία της μητέρας και μέσω αυτού μπορεί να ελεγχθεί το έμβρυο με μεγάλη ακρίβεια για μια σειρά από χρωμοσωμικές ανωμαλίες.
Εβδομάδες 14-18
Σε αυτή την χρονική περίοδο, ακολουθεί μια γενική αίματος και γενική ούρων, καθώς και ένα υπερηχογράφημα παρακολούθησης της κύησης. Για όσες γυναίκες είναι Rhesus (-), θα πρέπει να κάνουν και την εξέταση έμμεση Coombs, την οποία θα επαναλαμβάνουν κάθε μήνα μέχρι τον τοκετό. Σε περίπτωση που το έμβρυο έχει Rhesus (+), η εξέταση θα δείξει αν έχει συμβεί ευαισθητοποίησης της μητέρας.
Από αυτή την περίοδο μπορεί να πραγματοποιηθεί και η αμνιοπαρακέντηση (επεμβατική μέθοδος) στις σπάνιες περιπτώσεις που θα συστηθεί.
Πάντα συνίσταται και ένας οδοντιατρικός έλεγχος, όχι μόνο για την καλή υγιεινή του στόματος, αλλά για να αντιμετωπιστούν τυχόν οδοντικά προβλήματα που μπορούν να επηρεάσουν δυσμενώς της έκβαση της κύησης.
Εξετάσεις Δευτέρου Τριμήνου Κύησης
Το δεύτερο τρίμηνο κύησης θεωρείται το πιο εύκολο τρίμηνο, λόγω του ότι έχει ξεπεραστεί ο κίνδυνος αποβολής του εμβρύου. Η κοιλιά σας έχει αρχίσει να φουσκώνει, αφού το μωρό μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Σ’ αυτό το τρίμηνο εκτός από τις καθιερωμένες εξετάσεις Γενικής Αίματος και Ούρων (οι οποίες γίνονται σε κάθε μήνα) γίνεται και το Υπερηχογράφημα Β-επιπέδου. Αυτό γίνεται από την 21η έως την 23η εβδομάδα κύησης και δείχνει την ανατομία του εμβρύου. Επίσης υποδεικνύει τον κίνδυνο χρωμοσωμιακών ανωμαλιών. Άλλη μία εξέταση είναι η Καμπύλη Σακχάρου, η οποία γίνεται μεταξύ 24ης εβδομάδας έως και 28ης εβδομάδας κυήσεως.
Εξετάσεις Τρίτου Τριμήνου Κύησης
Στο τρίτο τρίμηνο κύησης που είναι και το τελευταίο, το μωρό έχει ολοκληρώσει την ανάπτυξή του. Σ’ αυτό το μωρό παίρνει κυρίως βάρος και τελειοποιούνται κάποια από τα όργανά του. Περίπου την 30η εβδομάδα κύησης γίνεται το Υπερηχογράφημα Doppler Αγγείων, που μετράει τη ροή αίματος στον ομφάλιο λώρο και στις δύο μητριαίες αρτηρίες, για να διαπιστωθεί εάν ο πλακούντας τροφοδοτείται σωστά, για τη σωστή ανάπτυξη του μωρού στη μήτρα. Άλλος ένας υπέρηχος είναι το Βιοφυσικό Προφίλ, το οποίο δείχνει τις κινήσεις των μελών και του θώρακα του εμβρύου μέσα στη μήτρα. Μία άλλη εξέταση που γίνεται σ’ αυτό το τρίμηνο είναι το Καρδιοτοκογράφημα, στο οποίο φαίνεται η κινητικότητα του μωρού και η δραστηριότητα της μήτρας, αν κάνει ή δεν κάνει συσπάσεις. Την 36η εβδομάδα κύησης γίνεται επίσης η Κολπική Καλλιέργεια για τον Β΄ Αιμολυτικό Στρεπτόκοκκο, προκειμένου να αξιολογηθεί ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού ή ενδομήτριας λοίμωξης.
Εβδομάδα 20
Σε αυτό το στάδιο θα πρέπει να επαναλάβετε το υπερηχογράφημα για την παρακολούθηση της κύησης, και επίσης την γενική αίματος, και γενική ούρων.
Σημαντικό είναι να γίνει η εξέταση για το σάκχαρο νηστείας ή μεταγευματικό σάκχαρο (η εξέταση αυτή γίνεται 1 ώρα αφότου έχετε φάει 1 τοστ και έχετε πιεί 1 ποτήρι χυμό). Θα πρέπει επίσης να ξαναγίνει ο έλεγχος για το τοξόπλασμα και τον κυτταρομεγαλοϊό.
Μέχρι σε αυτό το σημείο, έχετε βιώσει αρκετές αλλαγές στο σώμα σας. Η εγκυμοσύνη είναι μια κατάσταση που μερικές φορές μπορεί να δοκιμάσει σημαντικά το σώμα της εγκύου γυναίκας. Καλό θα ήταν να γίνει μία κλινική εξέταση από καρδιολόγο σε συνδυασμό με ένα υπερηχογράφημα καρδιάς και καρδιογράφημα.
Εβδομάδα 21-23
Μία άκρως σημαντική εξέταση είναι αυτή του υπερηχογραφήματος β’ επιπέδου. Εκτός του ότι είναι πολύ βασική για την πορεία της κύησης, είναι ουσιαστική εξέταση του εμβρύου που γίνεται από τον ειδικό εμβρυομητρικό και ελέγχει με μεγάλη λεπτομέρεια την ανάπτυξη του μωρού σας και όλα του τα όργανα, διαγιγνώσκοντας ποικίλες ανατομικές ανωμαλίες. Ταυτόχρονα πρέπει να εκτελείται και έλεγχος τραχήλου με κολπικό υπερηχογράφημα. Η «ανεπάρκεια τραχήλου», ενοχοποιείται για πρόωρο τοκετό. Με αυτό το τρόπο ο Γιατρός, θα μπορέσει να προβλέψει αν υπάρχει κίνδυνος και θα προτείνει τι πρέπει να γίνει για να αποφευχθεί
Εβδομάδα 24 – 28
Σε αυτή την χρονική στιγμή της κύησης θα πρέπει να γίνουν γενική αίματος και γενική ούρων.
Γίνεται επίσης και δοκιμασία ανοχής στη γλυκόζη (καμπύλη σακχάρου 75gr ) για τη διάγνωση του διαβήτη κύησης. Στο υπερηχογράφημα που γίνεται, διενεργείται ταυτόχρονα και γίνεται το Υπερηχογράφημα Doppler Αγγείων, που μετράει τη ροή αίματος στον ομφάλιο λώρο και στις δύο μητριαίες αρτηρίες, για να διαπιστωθεί εάν ο πλακούντας τροφοδοτείται σωστά, για τη σωστή ανάπτυξη του μωρού στη μήτρα.
Αν διαπιστωθεί κάποιος βαθμός ανεπάρκειας του πλακούντα, τότε η κύηση πρέπει να παρακολουθείται πιο στενά.
Εβδομάδα 32
Στο τρίτο τρίμηνο κύησης που είναι και το τελευταίο, το μωρό έχει ολοκληρώσει την ανάπτυξή του. Σ’ αυτό το μωρό παίρνει κυρίως βάρος και τελειοποιούνται κάποια από τα όργανά του.
Θα χρειαστεί να επαναλάβετε τη γενική αίματος, σάκχαρο, γενική ούρων, καθώς και τον έλεγχο για το τοξόπλασμα και τον κυτταρομεγαλοϊό. Κατά την διάρκεια του υπερηχογραφήματος θα πρέπει να επαναληφθεί και το Doppler Αγγείων. Συστήνεται στο στάδιο των 27-36 εβδομάδων να γίνεται εμβολιασμός για τον κοκκύτη – Bordetella pertussis. Εμβολιάζοντας την έγκυο μητέρα, δημιουργείται μεγάλος αριθμός αντισωμάτων τα οποία μεταφέρονται στο έμβρυο διαμέσου του πλακούντα, προσφέροντας έτσι μια παροδική προστασία στο βρέφος, μέχρι αυτό να εμβολιαστεί και να δημιουργήσει τα δικά του αντισώματα.
Μπαίνοντας στο τρίτο τρίμηνο, θα ήταν καλό να συμμετέχετε στα μαθήματα ενημέρωσης τοκετού που πραγματοποιούνται στο ιατρείο από την μαία, μαζί με το σύντροφό σας. Σκοπός των μαθημάτων είναι να μάθετε να αναπνέετε σωστά για τον τοκετό και να συζητηθούν τα συμπτώματα έναρξης και τα στάδια του τοκετού, τι θα συμβεί στο μαιευτήριο, να δώσουν πληροφορίες για το αν προτιμήσετε την επισκληρίδιο αναισθησία, τα απαραίτητα που θα χρειαστείτε για το μωρό στο μαιευτήριο, την φροντίδα του νεογνού και το θηλασμό.
Εβδομάδες 33-36
Αρχίζει μετά από τις 32 εβδομάδες, η εντατική παρακολούθηση της κύησης, με συναντήσεις κάθε 2 εβδομάδες με υπερηχογράφημα και Doppler Αγγείων. Ενδεχομένως μπορεί να ζητηθεί εξέταση γενικής αίματος και ούρων από τον Γιατρό.
Εβδομάδα 36 +
Μετά τις 36 εβδομάδες, η υπερηχογραφική παρακολούθηση γίνεται συνήθως ανά εβδομάδα, και προσθέτουμε μια γρήγορη ανάλυση ούρων (stick) που γίνεται στο ιατρείο. Μία άλλη εξέταση που γίνεται σ’ αυτό το τρίμηνο είναι το Καρδιοτοκογράφημα, στο οποίο φαίνεται η κινητικότητα του μωρού και η δραστηριότητα της μήτρας, αν κάνει ή δεν κάνει συσπάσεις. Την 36η εβδομάδα κύησης γίνεται επίσης η Κολπική Καλλιέργεια για τον Β΄ Αιμολυτικό Στρεπτόκοκκο, προκειμένου να αξιολογηθεί ο κίνδυνος πρόωρου τοκετού ή ενδομήτριας λοίμωξης.